Terry Carr

Ozymandias

Tłumaczył: Darosław J. Toruń

HTML : SASIC

Wyszli ze świetlaków wyjąc i podskakując, śmiejąc się i popychając, wyśpiewując

w ciemność nocy monotonną, niemelodyjną pieśń. Przeszli obok kamiennych płyt,

dwukrotnie je okrążyli i, ciągle chichocząc i podśpiewując, wyciągnęli się w

zygzakowatą linię, która, jak wąż, zaczęła wpełzać na wzgórze. Przejście od płyt

do granicy zajęło im dziesięć minut. Dla chodziarza było to tylko 50 kroków, ale

oni nie byli chodziarzami - byli okradaczami i mieli prawa, którym musieli być

posłuszni.

Sooleyrah szedł na czele. Był najlepszym wśród nich tancerzem najszybszym,

najlepiej się poruszającym i, co ważniejsze, najbardziej pomysłowym. Każde

podejście do krypt musiało się różnić od poprzedniego. Jako drugi w linii zawsze

szedł wypatrywacz. Jeżeli zauważył układ taneczny, który wydał mu się znajomy,

miał obowiązek pchnąć lidera, kopnąć, podstawić mu nogę lub uczynić cokolwiek,

co byłoby konieczne, by wymusić zmianę rytmu czy kierunku. Wyprawy, w czasie

których lider wymyślił wystarczającą ilość nowych wariacji, a wypatrywacz był

pewien, że nie ma w nich powtórek z przeszłości, kończyły się sukcesem. Gdy

jednak liderowi lub wypatrywaczowi coś się nie udało, zawsze ktoś ginął od gazu,

w eksplozji, a czasem nawet od dźwięku -bez -dźwięku. Sooleyrah był dzisiaj w

dobrej formie i nawet Kreech, wypatrywacz, musiał to przyznać,

- Dobrze idziesz - śpiewał - dobrze, dobrze, dobrze idziesz. Popchnął lidera,

ale tylko dla zabawy i, tańcząc wokoło czekał aż ten się podniesie i pójdzie

dalej.

- Łatwo, tak, łatwo - śpiewał Sooleyrah. - Łatwo pchnąć lidera. Bez powodu,

pieprzonego powodu. drobił dwa kroki do tyłu i okręcił się, muskając wyrzuconą

wysoko nogą szczękę Kreecha.

- Powód, powód na następny raz - zaśpiewał i wybuchnął śmiechem.

Z tyłu, za nim, Kreech wykonał obrót i mignął nogą przed twarzą następnego w

linii. Roześmiał się. Mężczyzna, idący za Kreechem zrobił to samo i tak kopniak

i śmiech wędrowały wzdłuż linii, aż do idącego na końcu. Sooleyrah podskoczył

trzy razy, upadł i potoczył się w górę, w stronę widocznych na tle nocnego nieba

krypt.

- Nieważne, całkiem nieważne - powiedział Kreech. - Idziesz dobrze, idziesz źle,

bez różnicy.

Potoczył się w ślad za Sooleyrahem. Małe dzwoneczki, które nosił w kieszeni

podartej koszuli, zadźwięczały głucho.

- Słyszałeś, tak, słyszałeś co powiedział, bez różnicy.

- Gówno prawda - zaśpiewał Sooleyrah. - Pieprzony grubas, gówno wie.

Zatrzymał się i spojrzał wstecz, na ciągnącą po stoku linię. Grubas szedł

niedaleko za nimi, dysząc ciężko z wysiłku, próbując nadążyć za tempem tańca. Na

pierwszy rzut oka można było zauważyć, że nie był do tego przyzwyczajony. Szara

tunika pokryła się plamami potu, zlepione włosy zwisały strąkami na czoło.

Kreech zatrzymał się, odwrócił, spojrzał w dół. To samo zrobił następny

mężczyzna z linii, i następny, i tak dalej, aż odwrócił się ten, który szedł

przed grubasem. Grubas wyraźnie przestraszył się, potem się zorientował i

spojrzał do tyłu.

Sooleyrah zaśmiał się znowu i wrócił do swego tańca.

- Pieprzony grubas i tak niedobry - zaśpiewał. - Niedobry, nic nie wie,

niedobry, nic nie wie. . Sam jesteś pieprzony - powiedział Kreech. Grubas jest

niemal-myślakiem. Pieprzone niemal.

Sooleyrah parsknął lekceważąco i wykonał serię szczególnie trudnych skoków,

głównie z myślą o pognębieniu tego niemal-mślaka tam z tyłu.

- Pieprzone niemal tak dobre jak nigdzie, nigdzie - zaśpiewał. - Te myślaki

teraz nigdzie, nigdzie. Trupy.

- Poza grubasem - powiedział Kreech.

- Gówno grubas - zdenerwowany Sooleyrah wypadł z rytmu pieśni. - Grubas nie wie,

ale ty wiesz, ja wiem. Krypty są ciągle tam, tam ! - wskazał na wzgórze. - co

grubas wie? Więc tańczymy, śpiewamy, ostrożnie, cholernie ostrożnie.

Byli już w połowie drogi na szczyt wzgórza. Pod nimi blask świetlaków ginął w

pokrywającej dolinę jasnej mgle, z której tylko tu i ówdzie wychylały się w

nocne niebo szkielety budowli.

Z każdym krokiem w górę stoku ciemność rosła i gęstniała. Krypty odcinały się z

tła słabego, rozproszonego światła gwiazd masywnymi, czarnymi sylwetkami.

Zajmowały cały wierzchołek wzgórza. Większość z nich była zniszczona,

rozpadająca się - rezultat setek lat wypraw okradaczy z doliny. Te, które ciągle

jeszcze stały, były całkiem puste - tak w każdym razie twierdziły myślaki.

Sooleyrah nie wierzył myślakom - zawsze były jakieś krypty, które można było

otworzyć. Zawsze były i zawsze będą. Pieprzoną głupotą jest twierdzenie, że ich

nie było, albo nie będzie.

Jeżeli wszystkie krypty stałyby się puste, nie byłoby więcej świecących pudełek,

zabawek ani narzędzi, które mogłyby zastąpić te zużyte lub połamane, albo te,

które się znudziły i zostały wyrzucone. Nie byłoby samośpiewów ani obrazków, ani

żadnej z tych rzeczy, które zastały tu zgromadzone dla ludzi z doliny. To byłoby

niesłychane, nie do pomyślenia i Sooleyrah nie mógł sobie tego wyobrazić. Wiec

tańczył, podążając w góra, rzucając się w lewo i w prawo, tocząc się i pełzając,

śmiejąc się bez przyczyny, a za nim pozostali, jeden po drugim powtarzali jego

ruchy, tańczyli i skakali, byli echem jego śmiechu, spływającym w dół, wzdłuż

pnącej się ku kryptom linii.

Lasten, grubas był przestraszony. Nigdy przedtem nie uczestniczył w wyprawie,

ani też nie był do niej przygotowany. Wiedział, że lada moment może popełnić

jakąś straszną omyłkę i wtedy inni rzucą się na niego. A jeżeli nawet uda się im

dotrzeć do krypt bez kłopotów, to na pewno będzie to Noc Nieśmiertelnych.

"Prawdopodobnie gaz albo dźwięk - bez - dźwięku" - pomyślał. "Nie tak straszne

są oślepiacze - można potem wrócić jeszcze w dolin. Ale to będzie coś, co mnie

zabije, na pewno" No cóż, i tak miał szczęście, że żyje - wszystkie myślaki

zostały zabite ubiegłej nocy. Zmasakrowali ich Okradacze - ustawili na

centralnym placu i ukamienowali. Lasten zadrżał - oh, te wrzaski, ta panika, ci

nieliczni, którzy powłócząc potłuczonymi nogami usiłowali uciec. Czuł do siebie

nienawiść za tchórzostwo, za to, że się schował w jakiejś nieużywanej piwnicy. I

tak słyszał wszystko, co się działo, widział nawet kilka najgorszych,

najbardziej okrutnych scen. Wdzierały się do jego mózgu płynącymi od myślaków

falami przerażenia oraz, chwilami, uniesienia i obłąkanym szałem zabijania,

który opanował okradaczy. Lasten, grubas, czuł to wszystko, był wyrodkiem,

jednym z dziesięciu procent rodzących się w każdym pokoleniu mutantów. Niektórzy

przychodzili na świat bez stóp, albo z dodatkowymi palcami. To byli ci zwykli,

którzy mogli żyć równie łatwo jak wszyscy normalni. Przyjmowali dziesiątą część

łupów od jarmarcznych złodziei za dostarczone im wiadomości i plotki. Zbierali

je, włócząc się tam i z powrotem, w pokrywającym targowiska kurzu. Inni rodzili

się umierający, albo już martwi, z galaretowatą czaszką lub sercem zbyt małym,

aby podtrzymać życie. A tylko niewielu miało dodatkową, nie występującą u nikogo

innego, cechę nie po prostu jeszcze jedną parę rąk lub groteskowo olbrzymie

części intymne (jak Kreech, jak Kreech), ale prawdziwy talent. Na przykład

ojciec Lastena miał talent do liczb - mógł zapamiętać ile sezonów wcześniej

zaszło jakieś wydarzenie, albo jak często coś się zdarzyło podczas jego życia,

albo nawet składać w głowie jedne liczby, by uzyskać inne. A Sooleyrah

utrzymywał, że ma gdzieś w mózgu takie miejsce, które pozwalało mu zawsze

utrzymać równowagę. Dlatego jest takim dobrym tancerzem.

Lasten słyszał ludzkie umysły. Nie myśli - ludzie nie mają wewnątrz myśli -

Lasten słyszał emocje i pojawiające się w mózgu obrazy. Czerwoną nienawiść,

gotującą się i wybuchającą, czasami czysty strach, biało niebieski, fantazje

seksualne, odbijające się w jego głowie i burzące spokój. Wizje przychodziły

nieproszone. jeżeli były, jak ostatniej nocy, naprawdę silne, nie mógł się przed

nimi zamknąć. Krew, ciemna krew na ziemi, krew bluzgająca ze strzaskanych

czaszek, smuga czerwieni, znacząca drogę kogoś, kto chciał wczołgać się w

bezpieczne miejsce. I krzyki - Lasten słyszał wycie morderców i jęki zabijanych,

a potem, kiedy się to skończyło, ocknął się skulony w kącie, z gardłem zdartym

od wrzasku: Płakał.

To wszystko było niepotrzebne. Nie zabiliby go jeszcze - nie był myślakiem.

"Tak, tylko myślaki są zabijane, tylko oficjalne myślaki. Głupi Okradacze nie

wiedzą, że ja też jestem myślakiem, tylko jeszcze nie zostałem wprowadzony.

Głupi Okradacze nie znają tego trzykroć pieprzonego faktu".

Próbując wykonać podskok z obrotem potknął się o własne stopy i runął na ziemię.

Pomyślał, że tak zostanie, leżąc - niech linia go minie, a on będzie leżał i

odpoczywał. Ale następny w linii kopnął go mocno, potem jeszcze raz, i znowu, i

Lasten jęcząc, z wysiłku, podniósł się na nogi. Wiedział, że z tej wyprawy nie

wróci żywy. Prawdopodobnie nikt nie wróci żywy.

"Powinienem próbować uciec, odtoczyć się w ciemności, gdzie mnie nie będą mogli

zauważyć. Może po prostu pójdą dalej. Nie mogą się zatrzymać, by mnie szukać,

nie mogą. Cała linia musi trzymać rytm, bo inaczej podejście się nie uda, musi

tak być. Pieprzeni, głupi Okradacze".

Nie był jednak dostatecznie szybki, by zniknąć z zasięgu ich wzroku, zanim go

złapią i wciągną z powrotem do szeregu. Wiedział o tym. Tak, pieprzeni głupi

Okradacze mają zamiar dać się zabić, wysadzić w powietrze, spalić - a grubas

myślak Lasten musiał dać się zabić razem z nimi, bo nie mógł uciec.

- Grubas upadł - zaśmiał się Kreech, podnosząc, za przykładem Sooleyraha, nogi

wysoko, jak najwyżej. - Diapell przykopał mu, przykopał, grubas wstał.

Sooleyrah zatrzymał się i spojrzał ze złością w dół. Grubas był już z powrotem w

linii, niezdarnie starając się naśladować ruchy innych.

- Grubas przeszkadza mi w podejściu, zabije go, zatłukę go kamieniami,

kamieniami, zatłukę go - nucił. - Zrobię go myślakiem, jak resztę, jak resztę.

Każdy myślak niedobry.

Okręcił się i zrobił kilka łatwych podskoków.

- Mówiłem zostawić go, zostawić - zaśpiewał Kreech, skacząc za Sooleyrahem. -

Niedobry tancerz, masz rację, cholerną racje. Niedobrze dla reszty.

- Grubas tańczy dobrze, ale ja zatłukę go kamieniami - powiedział Sooleyrah.

- Nikogo nie zatłuczesz jak też będziesz trup. Niedobry tancerz, niedobre

podejście, niedobrze w kryptach. Będziemy trupami, przez grubasa, pieprzonego.

Sooleyrah zwolnił tempo tańca jeszcze bardziej. Zakołysał biodrami, zachichotał

i wybuchnął wysokim, piskliwym śmiechem.

- Idę wolno, idę łatwo dla grubasa. Idę łatwo, on nadąży, my dojdziemy do krypt,

nie będzie śmierci. Kręcę dupą, kręcę, to rodzaj tańca, grubas tańczy i tak,

zawsze - znów zachichotał. - Będzie pewność, że dziś nie ma śmierci w kryptach,

grubas zobaczy, krypty są tam, ciągle. Sam zobaczy, jak zawsze tak, jak

zawsze... Kreech skoczył naprzód i zamachnął się, by kopnąć go w kostkę. Ich

nogi splątały się i obaj runęli na ziemi. Sooleyrah przetoczył się i wstał

niemal natychmiast. Potężniejsze ciało Kreecha uderzyło ciężko o trawę, ale i on

podniósł się, mamrocząc pod nosem.

- Źle szedłeś tam - zaśpiewał. - Za bardzo tak samo, idziesz źle, idziesz

wszawo. Trzeba iść dobrze, Sooleyrah, iść dobrze. Idź dobrze.

Następny w linii podskoczył do Kreecha, chciał go kopnąć i obaj zwalili się na

ziemi. Sooleyrah zachłysnął się śmiechem i zatańczył dalej, w górę stoku.

- Dziś idź dobrze, tak - zaśpiewał. - Niech grubas myślak zobaczy, potem jutro,

jutro kamieniami go, tak.

Wszystko było takie niepotrzebne, takie bezsensowne. Lasten sapał i pocił się,

starając się nadążyć za ruchami mężczyzny, który szedł przed nim, dokładnie

powtórzyć każdy jego gest, każdy krok, obrót czy podskok. Niepotrzebne,

bezsensowne. I tak nie miało to znaczenia. Cały ten rytuał podchodzenia tańcząc,

to podśpiewywanie, lider i wypatrywacz - wszystko to nie było konieczne.

Okradacze za każdym razem, gdy wyprawa kończyła się sukcesem myśleli, że za

pomocą szpiki tańca przełamali tabu, że w przeciwnym wypadku byliby zagazowani,

oślepieni, zabici. Niebezpieczeństwo i śmierć - to pas obrony Nieśmiertelnych,

przez który wyprawa musiała czasami przechodzić. Nie miało to nic wspólnego z

tańcem i obrzędami.

"Tak, tańcz dobrze i wejdziesz, albo tańcz źle i będziesz trupem. Głupota,

głupota".

Wszyscy bliscy Lastena byli myślakami - tymi, którzy chronili starą wiedzę i

umiejętności - w każdym razie to, co z nich zostało. Wiedzieli, że krypt nie

strzegą zaklęcia, demony ani magiczne prawa, oceniające taneczne kroki pokoleń

okradaczy. Nie, krypty były strzeżone przez Nieśmiertelnych sposobami, których

nie znały już nawet myślaki. Ale to nie była magia. Każdą kryptę otaczały ukryte

oczy. Strzegły do niej dostępu, posługując się gazem, wybuchami albo dźwiękiem

-bez-dźwięku czy oślepiającym światłem. To była broń, która miała nie dopuścić

do krypt nieproszonych gości. Świat, który stworzył krypty, już nie istniał,

zniszczony przez wybuchy i gazy tak potężne, że zabiły większość

Nieśmiertelnych. Krzyczeli i umierali, krzyczeli i umierali, aż została tylko

garstka, przedzierająca się przez ruiny, z kobietami, rodzącymi dziwne dzieci, z

oczami wypalanymi przez świetlaki, które pojawiły się i pokryły wszystkie niżej

położone miejsca.

Każdej wiosny, gdy tylko skończyło się topnienie, ludzie z doliny urządzali

uroczystość poświęconą pamięci tych wydarzeń, podczas której myślaki opowiadały

ich historię.

Sooleyrah dotarł do bram. Słyszał, że kiedyś stał tu mocny mur, ale teraz

zostało tylko okalające wierzchołek pasmo gruzów.

Mur został kompletnie zdewastowany przez pokolenia okradaczy, którzy rozbierali

go gołymi rękami, kamień po kamieniu, rozrzucając wokół szczątki. Stały jeszcze

tylko bramy, dwie stalowe konstrukcje, wyszczerbione i zżarte przez rdzę. Nocny

mech wpełznął na nie, przykrywając je do połowy ciemną, zieloną szczeciną. Wokół

czaiła się cisza.

- Dobra, wchodzimy - zaśpiewał Sooleyrah. - Wchodzimy, hej, my wchodzimy, teraz!

Zatańczył naprzód tak szybko, jak tylko mógł - słyszał, że wielu okradaczy

zostało tu zabitych, nie pamiętał jednak, by w czasie jego życia zdarzył się

taki wypadek. Po drugiej stronie, wewnątrz, zatrzymał się, drobiąc nogami w

miejscu i wysokim głosem nucąc jakąś pieśń, podczas gdy Kreech i jeden, dwóch,

trzech mężczyzn weszło za nim.

- Teraz my w środku - powiedział cicho do Kreecha i obaj odwrócili się, by

spojrzeć na krypty. Za nimi, tańcząc, wchodziła reszta. Mężczyźni zwalniali i

zatrzymywali się, jak Sopleyrah i Kreech, ciężko dysząc i rozglądając się wokół.

- Która? - spytał Kreech. - Byłeś tu trzy, teraz cztery razy. Do której

wchodzimy?

Sooleyrah zmrużył oczy, przyglądając się kryptom. Miały różne rozmiary i

kształty, niektóre były wysokie jak obeliski, inne kopulaste, jeszcze inne

dziwnie kanciaste. Sooleyrah zawsze bał się krypt. Jeżeli nawet nie były

niebezpieczne, ich rozmiary budziły w. nim strach.

- Świecące pudełka są w kryptach dla nas, nie ma innego powodu, co? - powiedział

do Kreecha. - I samośpiewy, i narzędzia, niektóre zabawki pewnie też, dużo

kształtów, co? Wsadź je do świecących pudełek i chodzą, tak, one chodzą. Dla

kogo jak nie dla nas? Co, Kreech, dla kogo jeszcze?

- Dla nikogo - powiedział Kreech. - Jak nie my, nikt nie weźmie. - Tak, tak,

nikt.

Sooleyrah odwrócił się powoli w ciemności, w wiszącej nad wzgórzem i kryptami

ciszy. Spojrzał do tyłu, na stok wzgórza i zobaczył szereg przechodzący przez

bramy, które zdawały się teraz prowadzić na zewnątrz, w dół, z powrotem ku

zamglonej dolinie. Zobaczył przechodzącego przez bramę, sapiącego i potykającego

się Lastena i uśmiechnął się szeroko.

- Hej, grubas Lasten może wybrać dla nas kryptę. Niemal-myślak mówi, że

wszystkie puste. Gówno wie. Pamiętasz co mówiła reszta? Reszta myślaków? Mówiła,

że mogą pamiętać ile krypt było, pamiętać które użyte, mówiła, że teraz

wszystkie puste. Pamiętasz? Co? Pieprzone głupie myślaki oszukiwały nas, długo.

Pchały nas tu w górę zamiast same iść, pchały nas ryzykować, mówiły tylko w

które kryptę iść, co? O tak, sprytne, myślaki, a teraz wszystkie są trupy.

Kreech kopnął luźno leżący kamień. Kryły się pod nim świecące blado, pełzające

żyjątka, które teraz pozwijały się w pierścienie i szybko zakopały w ziemię.

- Tak, zawsze nienawidziłem myślaków - powiedział Kreech. Zawsze wiedziałem, że

to kłamcy. Wszyscy wiedzieli, nie? Tak, dobrze, weź Lastena tutaj, niech wybiera

naszą kryptę dzisiaj.

- Tak, daj go tu - powiedział Sooleyrah i, tknięty nową myślą, dodał:

- Lasten wybierze naszą kryptę i pierwszy wejdzie. Pierwszy wejdzie. Honorowe

miejsce, nie? - zaśmiał się.

- Pierwszy co wejdzie będzie trup, jeśli podejście nie było dobre. Tak, honorowe

miejsce - powiedział Kreech.

- Grubas tego potrzebuje. Daj go tu.

Gdy przyszli po niego Lasten zaczął się bać jeszcze bardziej. Po co jest im

potrzebny teraz, kiedy już przeszli przez bramy i są u wejścia do samych krypt?

Chyba nie zabiją go tutaj, na milczącym szczycie wzgórza? Czego chcą, czego

chcą? (Może chcą wrócić do składania ofiar z ludzi przed kryptami. Niee... ) Ale

uczucia, które wyłowił z mózgu lidera, gdy został do niego doprowadzony, nie

miały w sobie nic morderczego. Była nienawiść, tak, ale dominowało oczekiwanie i

zadowolenie. Ale nie chęć zabijania, nie, nic tak wyraźnego.

- Hej, Lasten, ty jesteś niemal-myślak, tak? - powiedział Sooleyrah i jego głos

był miękki, niemal przyjacielski. Ale nie jego jaźń.

- Nie byłem wprowadzony - powiedział Lasten ostrożnie.

- Tak, wiemy. Dobra, ale ty wiesz wiele rzeczy, co? Wiesz dużo o kryptach,

słyszeliśmy, które są niebezpieczne, które może puste. Nie wszystkie są puste,

Lasten, nie wszystkie. Ty niemal myślak, ty niegłupi, co?

- Myślaki powiedziany ci, że one są puste - powiedział Lasten więc zabiliście

myślaki. Jeśli teraz tak mówisz, zabijecie mnie. Sooleyrah, patrząc na Kreecha,

uśmiechnął się szeroko.

- Nie, nie, ty niegłupi. Dobra, do której krypty mamy wejść? Lastenowi przeszły

ciarki po plecach.

- Chcesz żebym wybrał kryptę? - spytał. - Dlaczego ja? Dlaczego, Sooleyrah?

Sooleyrah zaśmiał się, zadowolony z siebie.

...